Leonid Józefowicz Bücher

1871: a Pietroburgo viene assassinato un principe austriaco, segretario dell'ambasciata del suo paese. I gendarmi - la polizia politica dello zar hanno urgenza di trovare un colpevole, che cercano nella tumultuosa vita privata del principe, ma i possibili sospetti si diramano anche in molte altre direzioni: vengono accusati di complotto i panslavisti russi, che vedono di malocchio gli interessi austriaci nei Balcani, e poi via via i carbonari italiani, i patrioti polacchi, gli attivisti turchi. A condurre le indagini per la polizia è il disincantato Ivan Putilin, in una Pietroburgo percorsa da voci, pettegolezzi e mal dissimulati interessi politici.

Dom schadzek opowiada historię z początków kariery śledczego Iwana Putilina. Zaczyna się ona niewinnie: sąsiad Putilina, kupiec Kukolew, prosi go o drobną przysługę - pomoc w odnalezieniu jego starej matki, która tajemniczo zniknęła. A następnego dnia zwierzchnicy powierzają młodemu policjantowi wytropienie sprawcy morderstwa dokonanego w hotelu „Arkadia”, znanym petersburskim domu schadzek. Niespodziewanie obie te tak różne sprawy okazują się ze sobą mocno związane, a największą trudnością okazuje się to, że wszystkie wątki przecinają się w swojskim otoczeniu jego własnego domu, podwórka, wśród - na pozór - tak dobrze znanych sąsiadów. Śledczy potrzebuje całej swej niezwykłej intuicji, by z gąszcza podsuwanych mu usłużnie hipotez i fałszywych śladów, z plątaniny rodzinnych swarów, miłosnych namiętności, politycznych intryg i podejrzanych interesów wydobyć prawdziwy trop.

Kolejne spotkanie ze śledczym Putilinem, znanym już czytelnikom z Kostiumu Arlekina i Domu schadzek. Tym razem słynny policjant musi rozwikłać zagadkę śmierci (zabójstwa? samobójstwa?) pośledniego petersburskiego literata Kamieńskiego, który pod własnym nazwiskiem bez powodzenia próbuje tworzyć ambitne i ważne dzieła, a pod pseudonimem pisze marne kryminalne książczyny. Czemu zginął – lub sam się zabił – Kamieński? Jakie znaczenie ma to, że prototypem bohatera jego kryminałów jest właśnie śledczy Putilin? Jaki związek ma jego śmierć z zabójstwem przebywającego w Petersburgu mongolskiego księcia, który sprzedał duszę diabłu? Czy istnieją naprawdę – i jaką odgrywają rolę – zwalczające się tajne stowarzyszenia: Święta Drużyna, której patronuje archanioł Michał, i palladyści biesa Bafometa? Co w tym wszystkim robi wielki pisarz rosyjski Iwan Turgieniew? Trzeba całej przenikliwości, cierpliwości, zdrowego rozsądku i zimnej krwi śledczego Putilina, by rozwikłać tę aferę. Ale niektóre jej wątki wyjaśnią się dopiero w wiele lat po jego śmierci, w dalekiej Mongolii, gdzie toczy się wojna domowa, i w rewolucyjnym Piotrogrodzie…