Proza Straszewicza zyskuje na aktualności, ukazując okrucieństwo i cierpienie świata, a fala wojennej emigracji z wschodniej Polski sprawia, że głos pisarza staje się profetyczny, dotykając fundamentów egzystencji. W swoich listach, szczególnie w korespondencji z Giedroyciem oraz Nowakiem-Jeziorańskim, Straszewicz kontynuuje poetykę swojej wcześniejszej twórczości, w której pojawiają się elementy gawędy, gry słowne, barokowe zdania oraz autoironia. Te listy, będące laboratorium jego prozy, poruszają intymne i wstydliwe tematy związane z trudnymi warunkami życia w Urugwaju oraz pisarskim paraliżem. Korespondencja z lat 1961-1963, dotycząca choroby i umierania autora Litości, przypomina epistolarne wersje Kamizelki Prusa, w której Straszewicz staje się bohaterem makabrycznej przygody. W listach znajdują się wzruszające prośby o pomoc, szczegółowe opisy postępującej choroby oraz liczne gesty przyjaźni. W kontekście tych listów, Nowak i jego zespół wypadają pozytywnie, natomiast nieobecność Giedroycia i ludzi Kultury w tragicznym okresie życia Straszewicza jest uderzająca.
Czesław Straszewicz Bücher
