Lesiak Janina Bücher

Rycheza Lotaryńska - żona Mieszka II i matka Kazimierza Odnowiciela, pierwsza polska królowa, przypomina postać ze średniowiecznej miniatury malowaną złotem, purpurą, bielą i czernią. Nielubiana przez polskich kronikarzy, dziejopisów i historyków, niedoceniana i prawie nieznana, była kobietą mądrą, dumną, przenikliwą i wyrastającą ponad czasy, w których żyła. Janina Lesiak po swojemu próbuje zdjąć z obrazu królowej Rychezy patynę minionego tysiąclecia i pokazać kobietę zaskakująco nowoczesną, wykształconą, samodzielną, rozumiejącą potrzebę pokojowego współistnienia w Europie, zjednoczenia narodów poprzez pokojową współpracę, kulturę i wzajemną tolerancję. Los jej nie oszczędzał; przeżyła zdradę, śmierć najbliższych, upokorzenie i lęk o życie swoje i dzieci. Nie poddała się i nie pozwoliła się obrażać ani lekceważyć. Zadbała o przyszłość syna i tak go wychowała, aby potrafił scalić i odbudować upadające państwo. Bez Rychezy byłoby to niemożliwe Do końca życia tytułowała się Regina Poloniae. Najwyraźniej była z tego dumna.

Maria Józefa Habsburg – ostatnia koronowana polska królowa nie ma wśród historyków dobrej opinii. Uważana jest za sterniczkę okrętu pod tytułem „wolna Rzeczypospolita”, tak nieudolnie, nierozsądnie i egoistycznie nim kierującą, że w końcu musiał się rozbić o skały i przestać istnieć na 123 lata. Janina Lesiak podjęła się trudnego zadania; wychodząc z założenia, że każdy ma prawo do obrony postanowiła nie tyle tłumaczyć, ile zrozumieć postępowanie Marii Józefy szukając przyczyn, dla których ta ostatnia z ośmiu Habsburżanek na polskim tronie zapisała się wśród nich najgorzej. Książka jest opowieścią o kobiecie, która pragnęła być kimś innym niż była i o tym, że niespełnione marzenia mogą zmienić życie komuś, kto nie potrafi się pogodzić z niemożnością ich realizacji. I o tym, że aby być królową nie wystarczy usiąść na królewskim tronie… Jest także po części opowieścią Autorki o jej własnym życiu, wyborach i drodze twórczej poświęconej portretom psychologicznym polskich królowych, które choć dalekie i niekiedy zapomniane są tak niezwykłe, że trzeba je obudzić i ożywić. Maria Józefa Habsburg – ostatnia w monarszym orszaku zaprasza do swojego świata.