Trzynastowieczny najazd Mongołów, trwający ponad 750 lat, był jedną z największych tragedii w historii ludzkości, zarówno na poziomie państwowym, jak i ludzkim. Zielona autostrada stepów, która prowadziła mongolską armię od Azji do Adriatyku, szybko zabarwiła się krwią i ogniem. Step spływał krwią, a miasta i wsie były świadkami łez tych, którzy przeżyli. Sposób spustoszenia tak ogromnego obszaru nie miał precedensu; nawet Hunowie nie dorównali Mongołom. Co z tego epizodu nauczyli się współcześni? Może absolutyzmu władzy, poddaństwa, poszanowania praw złotej bulli, czy też smutnej prawdy, że wiele nagrobków oprawców jest systematycznie niszczonych, a jednak potomni mają powody, by pamiętać o swoich prześladowcach. Archeologia miejsc najazdu, porównanie strategii walki oraz skutków tego wydarzenia stanowią kluczowe elementy drugiej części pracy. Prof. Marian Małecki, pracownik Uniwersytetu Jagiellońskiego, jest autorem wielu publikacji z zakresu historii, prawa i ustroju. Jego zainteresowania obejmują wyprawy krzyżowe, historię Śląska i Galicji oraz archeologię prawa. Jest członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji naukowych, w tym honorowym członkiem Węgierskiego Towarzystwa Naukowego z Historii Kultury Prawnej. Uczestniczy w międzynarodowych projektach badawczych w tych dziedzinach.
