Paweł Tański Bücher

Książka Głosy i performanse tekstów. Literatura – piosenki – ciałoto publikacja z zakresu antropologii współczesności, w pierwszej części z obszaru literaturoznawstwa, w drugiej – song lyrics studies, w trzeciej zaś – cultural studies, zawierająca interpretacje rozmaitych tekstów kultury (wierszy, poematów, dziennika, tekstów piosenki, body artu – performansów) oraz animacji kultury, wykorzystująca narzędzia psychoanalizy, performatyki, geopoetyki, kulturowych studiów miejskich, somatoestetyki, gender studies, ekokrytyki, memory studies, monoseologii, narratologii transmedialnej oraz etnografii przedtekstowej. W czternastu studiach, o różnym profilu gatunkowym, bo czytelnik znajdzie tu rozprawy, artykuły i szkice, podjęto próbę lektury „pretekstowej”, „nomadycznej”, wędrującej od literatury do piosenki i body artu, od czytania do słuchania i patrzenia, od ciała do ciała, by zanotować swego rodzaju raporty z „badań terenowych w światach tekstów i realnych miejsc” w tym „zeszycie podróżnym pamiętającego interpretatora”.

Wiersze Pawła Tańskiego są ciemną magmą wyobraźni, rozwijają się meandryczną logiką, w rytmie sennego porządku, gdzie jak w dobrze znanym kącie, powracają stare graty-tematy. Słowa często testują różne częstotliwości języka, jego tony i półtony, sny i mary. W poezji tej spotyka się wyobraźnia wyzwolona z wszelkich rutynowych okoliczności i język, który wymyka się i nie daje się ujarzmić, niczym narowisty źrebak, młody szczeniak. Rozchwiana semantycznie składnia ciągnie język na manowce. Poruszamy się po omacku, jak w ciemnym pokoju, którego podłoga skrzypi w takt onirycznych piosenek The Beatles. Zapętlamy się w kolejnych wierszach i kręcimy się w kółko wokół różnych osi. Kosmos, hotel, kreski. Trzy, dwa, jeden! Bartosz Suwiński

Szokująca gra słów i zaskakujące metafory. Język wypowiada wojnę banałowi i wygrywa tę bitwę. Niezwykły kunszt kompozycyjny i mistrzowskie panowanie nad całością. Ta poetycka opowieść z początku XXI wieku mieni się kalejdoskopem obrazów, scalając w jedno chaos i rozproszenie współczesnej cywilizacji. Czytelnik może mieć wrażenie, że bierze udział w niepowtarzalnej grze znaczeń. Zmienność obrazów jest odpowiedzią, w jakim kierunku zmierza komunikacja. Gest poetycki nie jest markowany, wręcz odwrotnie – zagrany na szerokim oddechu, wybrzmiewa długo po lekturze tych wierszy. Tak wiele dzieje się w tej poezji. Nie ma w niej taryfy ulgowej. Autor dotyka tego, co boli i niepokoi, jest przy tym wyrafinowany i wymagający. Inteligencja poetycka staje się wyczulona na każdy niuans świata. Prowadzi do obszarów wyobraźni nieujarzmionej i wolnej. Czytając te wiersze, wiemy, dlaczego poezja powinna być nieprzewidywalna, bo w tym jest jej siła. Słowo słowu się dziwi. Poeta zaskakuje i tym zaskakiwaniem zachwyca. Ewa Sonnenberg

Codzienność służy zmysłom, a zmysły – sztuce. W poezji Pawła Tańskiego obserwujemy kilka wzajemnie dopełniających się aktywności artysty, który ulega pokusie przekładu intersemiotycznego. Rywalizują ze sobą malarstwo i muzyka, ale ostatecznie ustępują dziedzinie trzeciej, którą jest sztuka słowa, znajdująca ujście właśnie w poezji. Analityczna rewizja doznań i odpowiedzialnych za nie receptorów odkrywa niezmierzoną wielość barw i dźwięków, także tych bliskich progom postrzegania, ale jakości te bywają unicestwiane nie tylko ograniczeniem rozdzielczości sensorycznej, lecz również stereotypem zamkniętej klasyfikacji i brakiem nazwy. Niekiedy poeta próbuje zdefiniować je synestezją, motywowaną, zbliżoną długością fali barwy i dźwięku. W ten sposób „czerwień gra między f a fis”. Niezależnie od tych związków, każda gra toczy się w słowie. z posłowia Piotra Michałowskiego

Zbiór studiów Nowe sytuacje polskiego rocka.Teksty – głosy – interpretacje poświęcony jest rockowym tekstom pisanym i śpiewanym przez rodzimych wykonawców, począwszy od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku aż do dzisiaj.Punktem wyjścia autorskiej refleksji jest nowa sytuacja języka i sposobów komunikacji w czasie ustrojowych przemian. Języka odkłamywanego, konstruowanego i przyswajanego od początku, to jest od nazywania świata, tworzenia słów oraz łączenia ich w najprostsze zdania za sprawą muzycznych rockowych fraz i pełnych ekspresji głosów.Rola prekursorów nowych sytuacji polskiego rocka – tekstu i głosu – przypisana zostaje: Grzegorzowi Ciechowskiemu (Republika), Pawłowi Kukizowi (Aya RL),Lechowi Janerce (Klaus Mitffoch) i Tomaszowi Adamskiemu (Siekiera).

Narzucającym się rysem poetyki Pawła Tańskiego jest sensoryczna obrazowość, która służy za materialny dowód istnienia, gdyż ogarnia w wyliczeniowej deskrypcji wszystkie dające się pochwycić zmysłami okoliczności bycia. Podmiotowość reprezentują przede wszystkim receptory, toteż otaczający świat zalewają wysokie fale postrzeganych detali, tworząc ramę dla niewyrażalnego bezpośrednio Ja, które niewidzialnie sytuuje się zawsze w domniemanym centrum ruchomego widnokręgu. Opis świata przypomina reportaż totalny, redagowany na potrzeby radia i telewizji, ale zarazem mieści geopolityczne plany boskie, obejmujące wszechwiedzę o rzeczach i zdarzeniach przeszłych i przyszłych, faktycznych i możliwych. Widoki w planie ogólnym zderzają się, niby w filmowym przeciwujęciu, z mikroobserwacją detalu w dużym zbliżeniu. Perspektywa prywatna krzyżuje się ze społeczną; sprawy świata spotykają się z intymnością aktu i erotyku, gdyż od kreski jej oczu zaczyna się świat. z posłowia Piotra Michałowskiego