Władysław Bartoszewski Reihenfolge der Bücher

Ostatnia książka Władysława Bartoszewskiego. Rok po jego śmierci.Książka wzbogacona jest obszerną rozmową o stosunkach polsko-żydowskich przeprowadzoną z Władysławem Bartoszewskim przez Bożenę Szaynok w ostatnich dniach przed śmiercią profesora."Postanowiłem, w oderwaniu, o ile się da, od osobistych, subiektywnych doświadczeń, napisać książkę o tym, co było wspólne Żydom i Polakom w strasznych warunkach hitlerowskiej eksterminacji. O ich trudnym, a potem ostatecznym losie, o bezradności prześladowanych i samotności ginących. O tym, co Polacy – bo na ich ziemi się to działo – konkretnie robili, aby Żydom pomóc, a czego nie robili. I czego zrobić nie mogli. O obojętności, podłości i heroizmie. O wzajemnych kontaktach polskiego i żydowskiego ruchu podziemnego. O roli rządu polskiego w Londynie w informowaniu opinii wolnego świata. O próbach poruszenia sumienia tego świata i pobudzenia do działania czołowych polityków Anglii i Ameryki."Władysław Bartoszewski (z przedmowy)

To ostatni tom naszych rozm�w? We wszystkich książkach z serii ?Na Dwa Głosy? Władysław Bartoszewski, wspominając ludzi, z kt�rymi zetknął go los, przedstawił niezły kawał historii. I to historii opowiedzianej nieco inaczej niż w podręcznikach. Zawsze prawdziwie, bo ? jak powtarzał ? prawda nie leży pośrodku, prawda leży tam, gdzie leży.

Książka jest ponurą kroniką zbrodni dokonywanych na obywatelach Polski przez SB i UB w okresie czterdziestolecia PRL, ze szczeg�lnym uwzględnieniem pierwszego jej dziesięciolecia (lata 1944-54), a następnie lat 1970-84.Dzięki Syndykatowi zbrodni odsłonięta zostaje kolejna niechlubna karta rodzimej historii� akcja terroru władz bezpieczeństwa w Polsce Ludowej, począwszy od Chełma i Lublina aż do śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.Z książki dowiemy się, gdzie tak naprawdę powstał Manifest PKWN, błędnie nazywany przez lata chełmskim albo lubelskim, jak przysłużyła się PRL-owi prokurator Prokuratury Generalnej, Helena Wolińska i czym była słynna mokotowska dwunastka na terenie więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.

W kolejnym tomie wspomnień Władysław Bartoszewski sięga pamięcią do czas�w, gdy stał się jak sam to określa `tajnym i dobrowolnym` wsp�łpracownikiem Radia Wolna Europa. O jego życiu jednoznacznie podw�jnym wiedzieli wtedy Jan Nowak- Jeziorański i ksiądz Kirschke - obaj przypomniani w tym tomie wśr�d innych, czynnych na emigracji czy w opozycji krajowej, duchowo niezależnych. To między innymi Gustaw Herling-Grudziński, Kazimierz Wierzyński, Andrzej Pomian, Bolesław Wierzbiański, Leszek Kołakowski czy Zbigniew Raszewski, Jan J�zef Szczepański, Artur Międzyrzecki i Marek Skwarnicki.

Kolejny tom rozmów z Władysławem Bartoszewskim, w którym wspomina lata, kiedy był związany z „Tygodnikiem Powszechnym”, a także zaangażował się w proces pojednania polsko-niemieckiego i pracę na rzecz polepszenia stosunków polsko- żydowskich. Ze wspomnień wyłaniają się portrety ludzi, z którymi Władysław Bartoszewski zetknął się w tamtym czasie, a którzy niejednokrotnie znaleźli się w gronie jego najbliższych przyjaciół. Wśród nich wymienia: Krzysztofa Kozłowskiego, Edwarda Raczyńskiego, Ryszarda Kaczorowskiego, Antoniego Słonimskiego czy Lidię i Adama Ciołkoszów.

Niedziela, 13 grudnia, 1981 rok. Telewizja oraz radio nadają przem�wienie gen. Jaruzelskiego, kt�ry informuje obywateli o wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego. W nocy z soboty na niedzielę profesor Władysław Bartoszewski oraz wielu innych wybitnych intelektualist�w zostaje zatrzymanych i przewiezionych do więzienia w Białołęce. Po kilku dniach trafiają do ośrodka internowania w Jaworzu koło Drawska. Dziennik z internowania to precyzyjna relacja profesora z czterech miesięcy internowania, podczas kt�rych wszystko skrupulatnie i na bieżąco notował. Książka jest tym bardziej obrazowa, że zawiera m.in. reprinty kartek z oryginalnego dziennika, zaproszeń na spotkania P.E.N. Clubu, kartek pocztowych oraz daru od wsp�łinternowanych – 116-stronicowej „Księgi Pamiątkowej w 60. rocznicę urodzin i 40 lat pracy pisarskiej Władysława Bartoszewskiego”. „Od pierwszej chwili internowania zdawałem sobie sprawę, że jest potrzeba, a może nawet konieczność dokumentowania przebiegu wydarzeń. W pierwszych godzinach nie było to jednak możliwe. Trafiliśmy do więzienia w Białołęce w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku. (...) Ale już 15 grudnia znaleźliśmy z grupą koleg�w z Białołęki w ośrodku internowania w Jaworzu koło Drawska. A tam złapałem pierwszy lepszy zeszyt, i od razu, mając jeszcze wszystko w świeżej pamięci, zacząłem odtwarzać to, co się wydarzyło w ostatnich dniach. (...) Dziennik ten w czasie mego pobytu w Jaworzu nie był kontrolowany przez nikogo niepowołanego (a przynajmniej nic o tym nie wiem). W miarę przedłużania się internowania pojawił sie jednak problem, jak te notatki, kt�re już miały wiele stron, uchronić przed ewentualną konfiskatą, zniszczeniem, przepadkiem”. Od Autora „Władysław Bartoszewski został na początku obrany starostą internowanych w Jaworzu, o czym przesądził najdłuższy więzienny staż, a także zapewne cechy charakteru – energia, r�wnowaga ducha, niekonfliktowość i bezstronność, silne poczucie sprawiedliwości. Jako starosta przedkładał prośby i żadania komendantowi obozu oraz dzielił napływające do internowanych dary – odzież, żywność”. „Dziennik i księga jubileuszowa, kt�re oddajemy do rąk czytelnika, są jakby fotografią tamtej epoki. Zostały w nich, jak zdjęcia w kadrze, zatrzymane zdarzenia, słowa, nastroje i nadzieje tamtego czasu. Stanowią wycinek rzeczywistości owych dramatycznych miesięcy i świadectwo, kt�re nie powinno być zapomniane”. Z przedmowy Andrzeja Friszke

Wszyscy pamiętamy rolę, jaką odegrał 'Tygodnik Powszechny'. Zapominamy jednak, że jedynym ogólnopolskim dziennikiem dla wszystkich, a nie tylko intelektualistów, była 'Gazeta Ludowa', która po wojnie próbowała walczyć o wolną Polskę. Komuniści nienawidzili 'Gazety', bali się jej. Dlaczego? Ponieważ czytali ją wszyscy. Władysław Bartoszewski

Książka jest udokumentowanym opisem Żegoty czyli Rady Pomocy Żydom przy Delegaturze Rządu RP na Kraj, funkcjonującej w czasie II wojny światowej. Zawiera biogramy najważniejszych współpracowników. Co bym powiedział, gdyby zwrócił się do mnie mój syn albo człowiek z jeszcze młodszego pokolenia i zapytał, po co w 1963 roku składałem w Izraelu wielogodzinną relację o działalności konspiracyjnej Rady Pomocy Żydom przy Delegaturze Rządu RP na Kraj? I po co publikować dziś zapis tamtego wystąpienia, gdy od powstania „Żegoty” minęło już siedemdziesiąt lat? /.../ Żeby nie zginęła pamięć o szlachetnych ludziach. I żeby nigdy nie zapomniano, dlaczego czasem warto narażać własne życie. Władysław Bartoszewski, grudzień 2012 Władysław Bartoszewski, jedna z najbardziej zaangażowanych w działalność „Żegoty” postaci polskiego podziemia i świadek jej utworzenia, po wojnie podjął pracę nad udokumentowaniem jej funkcjonowania. To pierwsze w Polsce publiczne udostępnienie tego przez wiele lat tajnego dokumentu. Materiał jest opatrzony wstępem Autora, szczegółowymi przypisami, biogramami osób tworzących „Żegotę” oraz najważniejszych współpracowników.

Wywiad rzeka z Władysławem Bartoszewskim Przygotowując się do rozmowy z Władysławem Bartoszewskim, poprosiłem przyjaciół o pomoc w znalezieniu stosownego tytułu całości. Pierwszy z nich powiedział: – Ostatni, co tak poloneza wodzi... – i aż oczy mu zabłysły z zadowolenia. Drugi z uporem powtarzał, że z takiej rozmowy powinny wynikać wnioski praktyczne. – Niech to będzie „Osobisty poradnik na ciężkie czasy”. Trzeci wspomniał o napisie widniejącym na medalu Yad Vashem: „Kto ocala jedno życie, ocala cały świat”. Czwarty zaś zaproponował: – ...my z niego wszyscy... – by po chwili dodać: – Chciałoby się, żeby tak było... fragment wstępu Michała Komara Moje spojrzenie na wiele spraw jest spojrzeniem człowieka bardzo już doświadczonego, starego, skłonnego do refleksji dotyczących przeszłości, gdyż w moim wieku każdy podobnie ustosunkowuje się do życia i własnych zadań. Moja generacja odchodzi. To świadkowie Auschwitz, uczestnicy powstań, ludzie, którzy doświadczyli wszelkich nieszczęść i aktów godzących w elementarne prawa człowieka, a jednocześnie należeli do tych, którzy jako jedni z pierwszych wyciągnęli rękę na zgodę. Teraz pojawia się nowe pokolenie tzw. spin-doktorów od interesów narodowych i pamięci historycznej, liczących przede wszystkim na populistyczne wsparcie społeczeństwa. Inny jest to świat, w którym wartości zasadnicze pozostają gdzieś na uboczu. Kiedy dostrzegam, że dzieło życia tej odchodzącej generacji jest kwestionowane, pada łupem aparatczyków politycznych czy po prostu bezmyślności, zacietrzewienia, zawiści i wręcz głupoty politycznej, czasami padają z moich ust gorzkie słowa. To, co dla młodych ludzi jest czymś oczywistym – demokracja, prawa człowieka, swoboda podróżowania, swoboda studiowania w każdym zakątku świata, szacunek do ludzi i do innych narodów – było celem działania mojej generacji. Władysław Bartoszewski

Trzeci tom Pism Wybranych Władysława Bartoszewskiego zawiera teksty rozproszone z lat 1969-1979. Podczas ich lektury warto wiedzieć, iż od października 1970r. do jesieni 1974r. Autor objęty był faktycznym zakazem druku w Polsce. SPIS TREŚCI Andrzej Krzysztof Kunert, [Warszawa. Historia.] Lata 1939-45 Elżbieta Krajewska [Recenzja] Prasa Powstania Warszawskiego. Zarys historyczno-bibliograficzny „Wiadomości z Miasta i Wiadomości Radiowe' Ze wspomnień powstańczego biuletynu Sprawa Hahna Po wyroku w Hamburgu Polska podziemna a walka getta warszawskiego Wybrane zagadnienia Bitwa pod Monte Cassino w publikacjach konspiracyjnych Karol Makuch Lata wojenne Stanisława Herbsta Mój warsztat pisarski Mówi Władysław Bartoszewski, Sekretarz Polskiego PEN Clubu „Rafał' [Kazimierz Moczarski] ...